Urząd Gminy Trzydnik Duży

Kraśnik, dn. 10.12.2020 r.

Starosta Kraśnicki

Al. Niepodległości 20

23-204 Kraśnik

Gn.6824.22.2020

DECYZJA

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 29 czerwca 1963 r. o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych ( Dz. U. z 2016 r., poz. 703) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2020 r., poz. 256 z późn. zm.), po rozpatrzeniu wniosku Wójta Gminy Trzydnik Duży z dnia 22.09.2020 r., znak: RG.6825.10.2020 w sprawie o uznanie za mienie gromadzkie nieruchomości położonej w gm. Trzydnik Duży

Starosta Kraśnicki orzeka:

że nieruchomość oznaczona numerem ewidencyjnym: 320 o pow. 0,70 ha obręb geodezyjny 0008 Olbięcin, położona w gm. Trzydnik Duży, stanowi mienie gromadzkie.

Uzasadnienie

W dniu 24.09.2020 r. do tutejszego urzędu wpłynął wniosek Wójta Gminy Trzydnik Duży z dnia 22.09.2020 r., znak: RG.6825.10.2020 w sprawie o uznanie za mienie gromadzkie nieruchomości oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr 320 obręb Olbięcin.

Do wniosku dołączono:

• wypis z rejestru gruntów dotyczący przedmiotowej działki, wydany przez Wydział Geodezji Starostwa Powiatowego w Kraśniku, w którym jako zarządcę ujawniono Urząd Gminy w Trzydniku Dużym, rodzaj użytków określono jako dr;

• oświadczenia dwóch świadków, w których uprzedzeni o odpowiedzialności karnej oświadczyli, że działki objęte wnioskiem stanowiły mienie gromadzkie;

• oświadczenie Wójta Gminy Trzydnik Duży, że w dacie 5 lipca 1963 r. ww. nieruchomość stanowiła drogę gruntową i nie była zaliczona do kategorii dróg publicznych na podstawie ustawy z dnia 29 marca 1963 r. o drogach publicznych.

W toku postępowania ustalono, że dla obszaru, na którym położona jest przedmiotowa działka nie była prowadzona księga wieczysta lub zbiór dokumentów, będąca we władaniu Urzędu Gminy Trzydnik Duży (zaświadczenie Sądu Rejonowego w Kraśniku z dnia 24.11.2020 r.).

Z zaświadczenia Wydziału Geodezji Starostwa Powiatowego wynika, że w rejestrze gruntów obrębu Olbięcin założonym w 1968 r., dla działki 320 ujawniono jako władanie na zasadach posiadania samoistnego Prezydium Powiatowej Rady Narodowej Zarząd Dróg Lokalnych.

Rozstrzygnięcie przedmiotowej sprawy uzależnione jest od wyjaśnienia, czy grunty objęte wnioskiem w chwili wejścia w życie ustawy z dnia 29 czerwca 1963 r. o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 703) stanowiły mienie gromadzkie stosownie do art. 1 ust. 2 i 3 ww. ustawy. Zagospodarowaniu w trybie i na zasadach określonych w ustawie podlegają nieruchomości rolne, leśne i obszary wodne stanowiące mienie gromadzkie w rozumieniu przepisów o zarządzie takim mieniem, jeżeli przed dniem wejścia w życie ustawy były faktycznie użytkowane wspólnie przez mieszkańców wsi. W § 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 listopada 1962 r. w sprawie zarządu mieniem gromadzkim oraz trybu jego zbywania (Dz. U. z 1962 nr 64 poz. 303) znajduje się legalna definicja zarówno mienia gromadzkiego, jak i dawnych gromad. Zgodnie z nią przez użyte w tym rozporządzeniu określenie mienie gromadzkie - rozumieć należy mienie, które do dnia wejścia w życie ustawy z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych (Dz. U. nr 43, poz. 191) stanowiło majątek dawnych gromad jako majątek gromadzki, dobro gromady oraz inne prawa majątkowe, a przez dawne gromady - rozumieć należy gromady istniejące do dnia wejścia w życie wskazanej ustawy z 25 września 1954 r. Pod rządem ustawy z dnia 23 marca 1933 r. o częściowej zmianie samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 35/33 poz. 294 ze zm.) gromady, nie będąc jednostkami samorządu terytorialnego, miały osobowość prawną oraz były podmiotami majątku i dobra gromadzkiego (art. 15 tej ustawy). Ustawa z dnia 20 marca 1950 r. o terenowych organach jednolitej władzy państwowej wprowadziła system jednolitej władzy państwowej, powołała rady narodowe jako terenowe organy jednolitej władzy państwowej (art. 1) i zniosła związki samorządu terytorialnego (art. 32 ust. 1). Majątek dotychczasowych związków samorządu terytorialnego z mocy prawa stał się majątkiem państwa (art. 32 ust. 2). Skutki te dotyczyły jednak majątku gmin, a nie gromad. Dotychczasowe przepisy o gromadach i organach gromadzkich zachowały bowiem moc do czasu odrębnego uregulowania ustawowego (art. 44 ust. 1). Doniosłe skutki w omawianej kwestii wynikały z ustawy z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych. W miejsce dotychczasowych gmin i gromad utworzono nowe gromady jako jednostki podziału administracyjnego wsi (art. 1), a gromadzkie rady narodowe stały się organami władzy państwowej w gromadach (art. 4). Mieszkańcom dotychczasowych gromad zagwarantowano nienaruszalność indywidualnie im przysługujących praw (art. 38), a ponadto udzielono delegacji do wydania przepisów wykonawczych regulujących m. in. tryb przekazania majątku gminnych rad narodowych i sprawy zarządu mieniem gromadzkim (art. 41). W wydanym na podstawie tej delegacji rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 czerwca 1957 r. w sprawie zbywania nieruchomości wchodzących w skład majątku i dobra dawnych gromad (Dz. U. Nr 49, poz. 237) majątek i dobro gromadzkie traktowano jak własność państwa. Następnym aktem prawnym, dotyczącym majątku mienia gromadzkiego jest ustawa z dnia 25 stycznia 1958 r. o radach narodowych (Dz. U. Nr 5, poz. 16). Potwierdził to Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia 26.03.1960 r. sygn. I CR 535/59, w którym stwierdził, że majątek byłych gromad stał się majątkiem państwa. Stanowisko to było podtrzymywane przez Sądy Administracyjne. Reasumując należy stwierdzić, że na podstawie wymienionych ustaw z 1954 roku i 1958 roku, przepisów wykonawczych do tych ustaw a także opracowań prawnych i orzecznictwa Sądów Administracyjnych mienie dawnych gromad stało się własnością państwową (ogólnonarodową) – postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24.10.2001 r. sygn. III CKN 430/00.

W zasobie geodezyjnym i kartograficznym prowadzonym przez Starostę Kraśnickiego znajduje się Rejestr Gruntów założony w latach sześćdziesiątych, w którym dla przedmiotowej działki obrębu Olbięcin jako władającego ujawniono Prezydium Powiatowej Rady Narodowej Powiatowy Zarząd Dróg Lokalnych. W aktualnym operacie ewidencji gruntów i budynków z obrębu Olbięcin do działki objętej wnioskiem ujawniono zapis władanie na zasadach samoistnego posiadania Urząd Gminy w Trzydniku Dużym.

Należy zauważyć, że ustawa z dnia 29 marca 1962 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 1962 nr. 20 poz. 90 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym w dniu założenia rejestru pomiarowo - klasyfikacyjnego wprowadziła podział dróg publicznych na kategorie: dróg państwowych (art. 3), dróg lokalnych (art. 4) oraz dróg zakładowych (art. 5). Zgodnie z art. 7 ww. ustawy zaliczenie drogi do kategorii dróg lokalnych, oraz pozbawienia jej tego charakteru następuje w drodze uchwały powiatowej rady narodowej, podjętej we własnym zakresie lub na wniosek gromadzkiej rady narodowej, rady narodowej osiedla lub rady narodowej miasta nie stanowiącego powiatu miejskiego albo rady narodowej miasta stanowiącego powiat miejski lub rady narodowej miasta wyłączonego z województwa. Zaliczenie drogi do kategorii dróg zakładowych (art. 8 ust. 1) oraz pozbawienie jej tego charakteru następuje w drodze uchwały właściwej, ze względu na miejsce położenia drogi, gromadzkiej lub miejskiej rady narodowej albo rady narodowej osiedla. Z kolei na podstawie § 24 ust. 4 pkt 1 lit. c ZARZĄDZENIA MINISTRÓW ROLNICTWA I GOSPODARKI KOMUNALNEJ z dnia 20 lutego 1969 r. w sprawie ewidencji gruntów (M.P. z 1969 nr 11 poz. 98 z późn zm.) do gruntów pod drogami gruntowymi, które nie zostały zaliczone do dróg publicznych, lecz były w powszechnym korzystaniu należało wpisać Prezydium Gromadzkiej Rady Narodowej. Jak wynika z oświadczeń świadków przedmiotowa działka stanowiła drogę wewnętrzną gruntową nieurządzoną. Droga ta była powszechnie użytkowana stanowiła połączenie komunikacyjne w terenie. Mieszkańcy wsi dojeżdżali tą drogą do kościoła, posesji, pól, prowadzili bydło na pastwisko. Mienie gromadzkie stanowiące drogi zawsze miało charakter publiczny, ogólnodostępny i służyło nie tylko lokalnej społeczności ale było do użytku wszystkich.

Po analizie zebranych dowodów należy stwierdzić, że organ dysponuje dostatecznym materiałem dowodowym aby ustalić, że spełnione są przesłanki określone w art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 29 czerwca 1963 r. o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych, działki gruntu objęte wnioskiem w dniu wejścia w życie ww. ustawy t.j. 5 lipca 1963 r. stanowiły mienie gromadzkie.

Mając powyższe na uwadze należało orzec jak w sentencji.

Pouczenie

Od niniejszej decyzji służy stronie odwołanie do Wojewody Lubelskiego, ul. Spokojna 4, 20-914 Lublin, za pośrednictwem Starosty Kraśnickiego w terminie 14 dni od daty doręczenia decyzji.

Z up. Starosty

Renata Kuś

Kierownik Wydziału

Gospodarki Nieruchomościami